Walka z uzbrojonym przeciwnikiem - nóż Najgroźniejszą bronią w tzw. ulicznej walce jest nóż. Atak nożem na tętnice, serce najczęściej jest śmiertelny. Ciecie na mięśnie spowoduje krwawienie, uszkodzenie mięśni lub ścięgien i może spowodować niezdolność do dalszej walki. Nawet amator uzbrojony w nóż jest trudnym przeciwnikiem. Jakie więc są nasze szans e ? Jak ewentualnie się bronić ? Nasza metodyka ( VVD, Kempo Tai Jutsu czy Kem Vo Combat ) opiera się bardziej na nauce pewnych odruchów, stereotypów zachowań ( taktyce i strategii ) niż nauce konkretnych obron ( tricków ). Po pierwsze każdy z ćwiczących posiada inne cechy psychomotoryczne, to samo dotyczy napastnika. Przed nauką obron przed nożem czy walki nożem zawsze należy uświadomić ćwiczącego, że nóż jest bardzo niebezpieczną bronią i że najlepszym wyjściem jest uniknięcie walki. Bronimy się wtedy, gdy jest to obrona konieczna . Nauka obrony przed nożem i walki nożem jest podzielona na kilka etapów. Jako przykład podaję etapy nauki walki DAO GAM ( nożem ) w Viet Vo Dao. 1 - etap : nauka obron przed podstawowymi atakami, a więc a - atak z góry, b - atak z boku ( do wewnątrz ) , c - atak z boku ( na zewnątrz ) , c - pchnięcie , Na tym etapie uczulamy ćwiczącego na wyrobienie u niego odruchu prawidłowej oceny napastnika ( amator czy fighter ). Drugim ważnym punktem jest umiejętność szybkiego przewidywania rodzaju ataku. Jest to możliwe m.in. poprzez obserwacje jak napastnik trzyma nóż. W nauce taktyki walki ważne jest wykorzystanie terenu ( w zależności od miejsca walki ). Nie mniej ważna jest umiejętność odwrócenia uwagi przeciwnika poprzez np. wykorzystanie okrzyku, rzucenie w jego stronę przedmiotu ( np. pęku kluczy ), sypnięcie piaskiem w oczy czy zasłanianie się poprzez „ kręcenie młynków „ kurtką. Kurtkę można też owinąć wokół ramienia jako osłonę ręki. 2 - etap : nauka obron przed skomplikowanymi at akami, a więc a - w walce w krótkim dystansie gdy ; - przeciwnik chwyta za ubranie - broniący jest przy ścianie, napastnik grozi nożem lub atakuje nożem - zagrożenie nożem z tyłu b - zagrożenia nożem lub atak w parterze Dodatkowo nauka zawiera umiejętność walki pałką ( Viet Doan Con ) lub innymi przyrządami przeciwko atakom nożem. 3 - etap : walka nożem Dotyczy to tylko zaawansowanych. Obejmuje m.in. : naukę cięć i pchnięć oraz kombinacji nożem ( m.in. wykonywanych w powietrze, na worku lub tarczy ) , umiejętność zmiany uchwytu noża i szybkich ataków , sparing nożem ( gumowym ) , umiejętność rzucania nożem , umiejętność równoczesnej walki z użyciem noża i technik bez broni , naukę walki dwoma nożami , Poniższe opisy przedstawiają kilka przykładów obron przed podstawowymi atakami nożem. Przed nauką należy zapoznać się z kilkoma ważnymi punktami istotnymi w taktyce walki. schodzimy z linii ataku , przechwytujemy atakującą rękę lub blokujemy ( w celu zmiany kierunku ataku ). Nie możemy dopuścić do sytuacji, gdzie oponent przerzuci broń do drugiej ręki. gdy ręka atakująca nożem jest przechwycona należy jak najszybciej wytrącić broń z ręki napastnika poprzez dzwignie na nadgarstek. Zneutralizować napastnika poprzez uderzenie lub techniki zapaśnicze. Należy pamiętać aby nóż po wytrąceni nie był w jego zasięgu. Reasumując : najlepszym sposobem obrony przeciwko atakowi nożem jest unik i odpowiednio wykonany skuteczny kontratak. Trening obron powinien być ćwiczony początkowo z gumowym , a później z drewnianym nożem. „Ostry nóż” powinien być praktykowany na zaawansowanym poziomie. Ćwiczący w początkowej fazie nauki powinni wykonywać obrony z małą szybkością ( do 25 % ), stopniowo przechodząc do większej szybkości ( 75 % ). Każdy atak powinien być sygnalizowany. Po odpowiednim opanowaniu technik obrony ćwiczący powinni uczyć się defensywy przy 100 % szybkości i bez sygnalizowania ataku. Również wtedy można zastąpić nóż gumowy nożem drewnianym. Z jednej strony zwiększy to na pewno ryzyko kontuzji, ale z drugiej strony wyzwoli u ćwiczących umiejętność koncentracji. Dzwignie nadgarstkowe przy wytracaniu noża. Dlaczego są najbardziej efektywne ? Po pierwsze budowa stawu nadgarstkowego pozwala na wykonanie stosunkowo niedużym nakładem siły efektywną dzwignię. Dłoń uzbrojona w nóż czy pałką jest słabsza niż sama zamknięta pięść. Najlepiej sprawdzić to wykonując z partnerem następujące ćwiczenie. Należy wykonać prostą dzwignię ( kote gaeshi ) na zamkniętą w pięść dłoń partnera. Powtórzmy to samo ćwiczenie kiedy partner trzyma w ręku broń. Okaże się, że w drugim przypadku wykonanie dzwigni jest o wiele łatwiejsze. Po dru gie, przy dzwigniach łokciowo - barkowych jest zawsze niebezpieczeństwo, że przeciwnik przekręci nóż w dłoni i znajdzie miejsce na kontratak. Techniki duszeń powinno wykonywać się wtedy, kiedy nóż jest wytrącony z ręki napastnika i nie znajduje się w jego pobliżu. Rzuty czy obalenia podobnie jak duszenia powinny być wykonywane, gdy oponent pozbawiony jest broni. Tu również muszę odwołać się do wyobraź ni czytelników. Ze względów technicznych nie możemy zamieścić zdjęć. A - atakujący, B - broniący się Przykłady obron przed atakiem nożem, kiedy napastnik nie jest profesjonalistą . a - atak nożem z góry ( uchwyt „sopla lodu” ) A - zadaje z zamachem cios z góry na dół B - schodzi z linii ataku z równoczesnym uderzeniem kantem ręki w uzbrojony nadgarstek . B - w przypadku gdy nóż zostanie wytracon y z ręki A, B kontynuuje atak tę samą ręką ( backfist ) w twarz oponenta. B - w przypadku, gdy nóż nie został wytracąny należy błyskawicznie przechwycić nadgarstek A i wykonać dzwignię nadgarstkową i poprzez silny skręt wytrącić nóż. Niebezpieczeństwo : A może w przypadku niezdecydowanej akcji B cofnąć rękę i ponowić atak B - w obu przypadkach należy zakończyć walką neutralizując przeciwnika duszeniem ( Nóż nie może być w zasięgu A ) . b - atak nożem z boku ( do wewnątrz ) ( uchwyt „topora” ) A - zadaje cios z góry z boku do wewnątrz B - blokuje atakującą rękę z równoczesnym zejściem w bok. B - po bloku przechwytuje ręką A i wykonuje dzwignię nadgarstkową z obrotem o 180 o ( 2 zdjęcia - fazy ) Niebezpieczeństwo : przy źle założonej dzwigni A może skontrować uderzeniem ręki lub nogi B - po wytrąceni noża obala przeciwnika na ziemię ( poprzez kopnięcie pod kolano ) i zadaje cios pięścią w głowę ( kolano kładziemy na zebrach A ). c - atak nożem z boku ( na zewnątrz ) ( uchwyt „sopla lodu” ) A - zadaje cios z góry z boku na zewnątrz B - schodzi na zewnątrz wykonując równocześnie blok i przechwyt ręki A. B - wykonuje klucz na zgięte ramię . B - kończy zakładanie klucza i przechodzi do dzwigni nadgarstkowej. Niebezpieczeństwo : Przeciwnik może uderzyć nas łokciem lewej ręki B - wyjmuje nóż z ręki A i obala go kopnięciem pod kolano na ziemię. B - wykonuje „ Gołe duszenia „ c - pchnięcie nożem ( uchwyt „szabli” ) A - zadaje pchnięcie w przód. Jest to najbardziej niebezpieczny atak. Jest bardzo szybki i niespodziewany. W naszej metodyce odradzamy blokow anie pchnięcia blokiem krzyżnym ( Juji Uke ) z cofnięciem do tyłu m.in. dlatego że : napastnik może szybko wycofać nóż i skaleczyć blokujące dłonie , blok może okazać się za słaby w przypadku mocnego pchnięcia zadanego przez silnego fizycznie przeciwnika , jeżeli już wykonujemy blok krzyżny należy go zastosować z zejściem z linii ataku, ale tak aby kontynuować obronę poprzez wykonanie dzwigni. B - blokuje, równocześnie z zejściem na zewnątrz atak A B - kontynuuje obronę poprzez założenie dzwigni ( klucza na ramię z boku ). Gdy napastnik ma jeszcze nóż, należy założyć dzwignię na nadgarstek w celu wytrącenia broni. Gdy nie ma już zagrożenia nożem - B - zakłada dzwignię na szyję i głowę. Niebezpieczeństwo : gdy wykonujemy obronę, a napastnik nie wypuścił noża z ręki istnieje niebezpieczeństwo, że A może przekręcić nóż w ręku i skaleczyć B Sposoby uchwytu noża : 1 - uchwyt „ ukrytego cięcia „ 2 - uchwyt „ floretu „ 3 - uchwyt „ sopla lodu” 4 - uchwyt „ topora „ 5 - uchwyt „ szabli „ 6 - uchwyt „ riccaso „ 7 - uchwyt „ odwrotny szabli „ 8 - uchwyt „ zmodyfikowany „ 9 - uchwyt „ odwrotny topora „ Powyższ e nazewnictwo zapożyczyłem z książki pt „ Warrior’s guide to knife fighting” , której autorem jest jeden z ekspertów walki nożem John M. La Tourrette. W nomenklaturze Viet Vo Dao techniki trzymań noża oznacza się numerami. Kolejność jest nieco inna, niż ta która jest przedstawiona w artykule. Nie używa się też technik trzymań z poz. 6 i 8 Ryszard Jóźwiak http://www.kemvo.prv.pl |